Vefati

Hicretin onuncu yilinda Rasülullah (s.a.), yüz bindendaha fazla müslümanla birlikte Medine'den hacc için hareket etti. Buhacc esnasinda Arafat dagi yaninda, Islâm'in anayasasi kabul edilenveciz ve ölümsüz hutbesini iradetti. Bu hutbesinde, Islâm'in temel ilkeve kaidelerini beyan ederek, insanlar arasinda fark gözetmeyen biresitlik ilan etti. Söyle diyordu:

"Ey nas! Biliniz ki Rabbiniz birdir,babaniz birdir. Hepiniz Adem'densiniz. Adem de topraktandir. Allahyaninda en üstününüz, O'ndan en çok korkaninizdir. Arab'in, Arabolmayana üstünlügü yoktur; üstünlük ancak takva iledir."

Kur'ân-i Kerim'in nüzûlü de Maidesûresinin 3. ayetindeki, "Bugün size, dininizi kemale erdirdim, sizeolan nimetimi tamamladim ve size din olarak Islâm'i seçtim." kavl'iserifinin nazil olmasiyla tamamlanmisti.

Veda Hacc'inin üzerinden henüz üç aygeçmemisti ki, Rasülullah (s.a.) atesli bir hummaya yakalandi. Onunhastaliginin siddetlendigini gören Ensar, Mescidi Nebî'detoplanmislardi. Fadl b. Abbas ve Ali b. Ebi Talib, bu durumu PeygamberEfendimize ulastirdilar. Bunun üzerine Peygamber Efendimiz, Ali, Abbasve Fadl'a dayanarak Ensarin huzuruna çikti. Basi sariliydi. Minber'inalt basamaginda oturdu, Allah'a hamd ve senadan sonra söyle hitap etti;"Ey nas! Duydum ki, siz peygamberinizin ölmesinden korkuyormussunuz.Allah'in benden önce gönderdigi peygamberlerden ebedî yasayan biri varmi ki, ben sizin içinizde ebedî kalayim? Bilesiniz ki, elbette benRabbime kavusacagim, siz de bana ulasacaksiniz. Size, ilk muhacirlerehayirli davranmanizi vasiyet ederim. Bütün muhacirler de birbirlerinekarsi hayirli olsunlar. Allahu Teâlâ söyle buyurur; "Asra (yanipeygamberlik çagina, yahut bütün zamana veya ikindi namazina) andolsunki, insan ziyan içindedir. Ancak inanip iyi isler yapanlar,birbirlerine hakki tavsiye edenler ve birbirlerine sabri tavsiyeedenler baska" (onlar ziyandan kurtulmuslardir.) Her is, Allah'inizniyle, iradesiyle cereyan eder. Siz olacak seylerin sirasinidegistiremezsiniz, Allahu Teâla sizden birinizin acelesiyle, aceledavranmaz. Allah'in iznine, iradesine galebe etmege çalisanlar, en sonumaglub olurlar. Allah'i aldatmak isteyenler de muhakkak aldanirlar.Nitekim o, söyle buyurur: "Demek is basina gelecek olursaniz,yeryüzünde bozgunculuk çikaracak ve akrabalik baglarini koparacaksiniz."

"Ey nâs! Size Ensar halkina da hayirliolmanizi vasiyet ederim, çünkü onlar sizden önce iman yurdunuhazirlamislardir. Onlara iyi muamele ediniz. Onlar sizi kendimahsullerine ortak etmediler mi? Evlerini sizinle paylasmadilar, sizivaktiyle evlerinde agirlamadilar mi? Kendileri ihtiyaç içinde olduklarihalde, her hususta sizi nefislerine tercih etmediler mi? O halde (eymuhacirler!) sizden biriniz iki adam arasinda hakemlik yapmak görevinegetirilirse Ensarin iyilik edenlerine teveccüh ve ikram etsin, fenalikyapanlarin kusurlarindan da vazgeçsin. Biliniz ki, kendinizi onlaratercih edemezsiniz. Biliniz ki, ben size karsi çok merhametliyim, yinebiliniz ki, ben Rabbime kavusacagim, sizler de bana kavusacaksiniz.Bulusacagimiz yer, Kevser havuzunun kenaridir. Benimle havuz kenarindabulusmak isteyenler dillerini gerekli olan seylerin disindaki bosseylerden çeksinler."

Rasülullah (s.a.), 13 Rebiülevvel h. 11(8 Haziran 632) pazartesi günü ruhunu teslim etti. Risaleti tebligietmis, kendisine verilen emaneti en mükemmel bir sekilde yerinegetirmis olarak ömrünün 63'ünde Rabbimizin rahmetine kavustu.

Rasülullah'in vefat haberi, müslümanlarüzerinde müthis bir tesir icra etti, öyle ki büyük bir saskinligadüserek peygamberlerin de, diger insanlar gibi öleceklerini bildirenayetleri bile unuttular. Kilicini çekip dikilen Ömer b. Hattâb,Rasülullah'in öldügünü söyleyenleri ölümle tehdit ediyor ve söylediyordu: "Münafiklardan bir adam, Rasülullah'in vefat ettiginizannetmistir. Hayir vallahi! O ölmedi, lakin Musa'nin gittigi gibi,dönmek üzere Rabbine gitti. Vallahi Rasülullah dönecek ve öldügünüsöyleyenlerin ellerini kesecektir."

Rasülullah'in vefatini duyan Hz.Ebubekir, Mescid'in önüne geldiginde Ömer hâlâ, halka bir seylersöylüyordu. O, bunlara aldirmaksizin dogruca Rasülullah'in bulunduguodaya girdi. Üzerindeki örtüyü kaldirarak söyle dedi: "Babam ve anamyoluna feda olsun ya Rasülellah! Ölümünde de, diriyken oldugu gibi nekadar güzel ve temizsin. Senin ölümünle, hiçbir peygamberin ölümüylekesilmemis olan peygamberlik son bulmustur. Sanin ve serefin o derecebüyük, o kadar güzel vasiflara sahibsin ki, tanitilmak ve üzerineaglanmaktan münezzehsin. Ya Rasülellah! Ölümünle insanlara tesellioldun, zira nübüvvet özelliklerinle hususiyet kazanmis olmana ragmenölüm sana da yetisti. Ölümle o derece umumilestin ki, ölümlü olmaktahepimiz seninle esit olduk. Kendin tercih etmemis olsaydin, ölümünnefislerimize çok zor gelirdi, eger bizi aglamaktan menetmemisolsaydin, senin için gözyaslari döker; hatta göz pinarlarimizikuruturduk. Ama, yine de göz yasimizi tutmaga gücümüz yetmiyor.Siddetli üzüntü ve kederi üzerimizden atamiyoruz. Allah'im bizden onaselâm ulastir. Ya Muhammed (s.a.)! Rabbinin katinda bizi unutma,hatirinda kalalim. Sekinet ve rahatlik yaratilmamis olsaydi, korku veüzüntü de yaratilmazdi. Allahim, nebine bizden selâm ulastir, onuaramizda muhafaza et!"

Hz. Ebubekir, daha sonra Rasülullah'innasinin basindan ayrildi, disari çikarak halka hikmetli ve anlamlihutbesini irad etti. Bu hutbe müslümanlarin aklini basina getirdi vedüstükleri hatayi hemen anladilar. Hz. Ebubekir söyle hitap etmisti:"Sehadet ederim ki, Allah birdir, O'ndan baska ilah yoktur, O'nunhiçbir ortagi yoktur. Yine sehadet ederim ki, Muhammed O'nun kulu verasülüdür. Yine sehadet ederim ki, Kitap (Kur'an) nazil oldugu, dinmesru kilindigi, Hadîs iradedildigi, söz söylendigi gibi mahfuzdur.Allah, apaçik bir hakikattir," sonra da söyle dedi: Ey nâs! Muhammed'ekulluk eden var idiyse bilsin ki: Muhammed muhakkak ölmüstür; Allah'atapanlara gelince, süphesiz Allah diridir, ebediyyen bâkidir." Devamlasu manadaki ayetleri okudu:

"Muhammed sadece bir elçidir. Ondan öncede peygamberler gelip geçmistir. Simdi o ölür veya öldürülürse sizökçelerinizin üzerinde

geriye mi döneceksiniz? Kim ökçesiüzerinde geriye dönerse, Allah'a hiç bir ziyan veremez. Allah,sükredenleri mükafatlandiracaktir.” Ve devam etti: "Allahu Teâlâ isini,size vasiyet etmistir, onda ümitsizlik ve sabirsizliga düsmeyiniz.Süphesiz Allah, sizin yaninizdaki ve kendi yanindaki seyleri Nebisiiçin seçmistir. Onu, yarligamasina çekip almis, Kitabini ve nebisininsünnetini sizde birakmistir. Bu ikisine sarilan dogruyu bulur, oikisinin arasini ayiran sapitir. Ey iman edenler! Allah için hakkiayakta tutan kimseler olunuz. Seytan, Peygamberimizin ölümü sebebiylesizi aldatmasin, dininizden saptirmasin. Seytani aciz birakacaginizseyde, ondan acele davraniniz. Size ulasmasina firsat vermeyiniz."

Malik b. Enes'in söyle dedigi rivayetedilir: "Bana ulastigina göre Rasülullah (s.a.), pazartesi günü vefatetmis,sali günü defnedilmistir. Müslümanlar, cenaze namazini gurublarhalinde, imamsiz olarak kilmislardir." Sahabe-i Kiram, Rasülullah'innereye defnedilecegi hususunda ihtilafa düsmüsler, bazilari dogum yeriolan Mekke'ye, bazilari ashabinin yanina Cennetü'l-Baki' kabristaninabazilari da kendi mescidine gömülmesini teklif etmislerdi. Bu esnadasöz alan Hz. Ebubekir, Peygamber Efendimizin "Hiçbir peygamber, vefatettigi yerin disinda bir mahalde defnedilmemistir." mealindeki hadisinirivayet ederek, bu ihtilâfin ortadan kalkmasini sagladi.